یکی از افترائات مغرضین و دشمنان شیعه و اعدای اهل بیت این است که می گویند: شیعه معتقد است امام در سرداب غیبت کرده و در سرداب باقی است و از سرداب ظاهر خواهد شد و هر شب بعد از نماز مغرب بر در سرداب می ایستند تا ستارگان نیک آشکار گردند سپس متفرق می شوند تا شب بعد.

      ما در تکذیب و ردّ این افترا محتاج به هیچ گونه توضیح نیستیم چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است ـ همه می دانند که اینگونه افترائات از امثال ابن خلدون و ابن حجر، جعل و بر اساس انگیزه دشمنی با شیعه و انحراف از اهل بیت، و تمایل به بنی امیه و دشمنان خاندان رسالت است. این نویسندگان و کسانی که بعد از آنها آمدند تا زمان ما به جای اینکه عقاید و آرای شیعه را از خود و از کتابهایشان به دست آورند به جعل و افترا پرداخته یا جعلیّات و افترائات پیشینیان خود را دست به دست گردانده و آنها را ملاک و میزان تحقیق درباره عقاید شیعه و معرفت آرای آنها قرار می دهند و خود و دیگران را گمراه می سازند.

      خیلی عجیب و بسیار شگفت انگیز است که به یک امّتی که هزاران نویسنده عالی قدر آنها آراء و عقایدشان را صریحاً در تألیفات خود نگاشته اند، نسبتی داده شود که در هیچ عصری احدی از آنها، احتمال آن را هم نداده است.
      در مورد امامت و اصول اعتقادی دیگر در کتابهای کلام و اعتقادات، عقاید شیعه محفوظ و مضبوط است و در موضوع غیبت در کتابهائی که از عصر ائمه(ع) و بعد از آن تألیف شده همه خصوصیات آن مذکور شده و در هیچ کتاب و نوشته ای از این افتراء اثر و نشانه ای نیست.

      احدی نگفته امام در سرداب سامراء مخفی است بلکه کتب و روایات شیعه و آن همه معجزات و کرامات که از آن حضرت در غیبت صغری و کبری نقل شده و حکایات آنانکه به شرف درک حضورش در طول این دو غیبت مشرف شده اند همه این نسبت را تکذیب می نمایند.

      بلی در سامرا مشرفه سردابی است که شیعه در آنجا به دعا و نماز و عبادت خدا و زیارت حضرت ولی عصر(عج) رفتار می کنند نه برای اینکه امام در آنجا مخفی و پنهان است، یا کسی امام را مقیم در آنجا بداند، بلکه برای آنکه آن موضع معروف به سرداب و نواحی آن و حرم عسکریین منازل و مساکن شریفه و خانه ها و محل ولادت آن حضرت و بروز بعضی معجزات بوده است و تجدید خاطرات آن اعصار و یاد آن ازمنه که امام عصر و پدرش و جدش در آن بیوت شریف که از آن جمله همین دار معروف به سرداب است، خدا را پرستش می کردند و محل آمد و شد شیعه و محبّان اهل بیت بوده، در همان مقامات و مواقف شریفه به مدلول:

      «فی بُیُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْاَصالِ» نور/36
      [خانه هایی را خدا اجازه داده که آنجا رفعت یابد و در آنجا ذکر نام خدا شود و صبح و شام تسبیح و تنزیه ذات پاک او کنند.]
      مناسب است.
      چنانچه منازل و مقامات دیگر نیز هست که مورد احترام شیعه است برای آنکه معلوم شده آن حضرت آن اماکن را مشرف به قدوم خود فرموده است(مانند مسجد جمکران قم).
      امامت و مهدویت ج 3 – نوید امن و امان،آیةالله لطف الله صافی گلپایگانی
      به نقل از سایت تبیان

دعاى ندبه بحق, یکى از دعاهاى جالب و پر معنى است. از نـظـر فـصـاحت بسیار فصیح وروان و حساب شده و متین است و از نظر محتوا باید گفت یک دعـاى علمى , انقلابى ,عقیدتى و سیاسى و در عین حال پر احساس و عاطفى است و اگر درست بـه مـفـهوم آن آگاهى حاصل گردد مى تواند منبع الهامبخشى براى مبارزات اجتماعى و بر ضد ظلم بوده باشد ( البته به شرط آگاهى , نه به صورت تخدیر ) .

 در آغـاز دعـا نـخـست اشاره اى به فلسفه بعثت پیامبران و سپس اشاره کوتاهى به تاریخچه آنان و مـقـامات مختلف هر یک و سپس بطور مشروح تر بحثى از قیام پیامبراسلام صلى اللّه علیه و آله و سـلـم و مـقـامات آن بزرگوار و بعد بطور مشروح خلافت بلافصل امیرمومنان على علیه السلام با دلایـل و مـدارک زنده و قاطع از آیات وروایاتى که مورد قبول همه فرق اسلامى است مورد بحث قـرار گرفته و به علل قیام جمعى از امت بر خلاف اهل بیت و خاندان پیغمبر و شهادت و کشتار و تـبـعـیـد آنـان وسـپس به دعوت امامان یکى بعد از دیگرى اشاره شده است , بطورى که قلوب را کـامـلامتوجه به قیام مهدى (عج ) مى نماید و از آن پس با لحنى عاشقانه و آمیخته با هیجان خاص روحـى و عـمـیـقترین احساسات انسانى , خطاب به ولى عصر (عج ) مى شود و ضمن ابرازاشتیاق شـدید به قیام حضرتش , برنامه اصلاحى و انقلابى او تشریح مى گردد و بعد باچند نیایش زنده و موثر دعا پایان مى پذیرد.

 ایـن از نظر محتویات دعا , اما این که بعضى پنداشته اند که این دعا شباهتى باعقاید کیسانیه دارد کاملا مردود است و قبلا لازم است چند جمله کوتاه در معرفى مذهب کیسانیه ذکر کرده و سپس شـواهد رد پندار بالا را از خود دعا استخراج کنیم : کیسانیه آنچنان که در کتب عقاید و مذاهب آمـده است , یک فرقه شیعه چهارامامى بودند که پس از حضرت على و امام حسن و امام حسین - عـلـیـهـم الـسـلام - بـه امامت محمد حنفیه عقیده دارند و گفته مى شود علت این که آنها را کـیـسـانیه مى نامند این است که یکى از هوا خواهان سر سخت این مذهب شخصى به نام کیسان بـود که خود را از علاقمندان على علیه السلام معرفى مى کرد و بعضى هم کیسان رااز القاب مختار بن ابى عبیده مى دانند و او را از پیروان این مذهب ذکرکرده اند.

گرچه کیسانیه خود منشعب به شعبه هایى شده اند ولى شعبه مشهور آنها عقیده دارند که محمد حنفیه هم اکنون زنده است و در کوه رضوى در اطراف مدینه در نقطه دور افتاده اى زندگى مى کند و خداوند آب آشامیدنى و عسلهاى کوهى در اختیار اوقرار داده و مهدى منتظر اوست. گفته مى شود کثیر شاعر معروف عرب از پیروان این فرقه است و در اشعارش چنین مى گوید:

      الا ان الائمـه مـن قریش ولاه الحق اربعه سواءعلى و الثلاثه من بنیه هم الاسباط لیس بهم خفاءو سـبـط لا یذوق الموت حتى یقود الخیل یقدمها الولاءیغیب لا یرى فیهم زمانا برضوى عند عسل و ماء

      شاعر در این اشعار عدد ائمه را چهار نفر - على علیه السلام و سه فرزندش - ذکر مى کند و سپس به غیبت محمد بن حنفیه در کوه رضوى اشاره مى نماید . امروز این فرقه کمتر پیروان شناخته شده اى دارد و غالبا نام آنها را در کتب تاریخ ادیان مى یابیم . اکـنـون بـه اصل سخن باز گردیم :دعاى ندبه با صراحت تمام مذهب کیسانیه را نفى مى کند و با عـقـایـد شـیـعـه اثنى عشرى کاملا منطبق است زیرا:

      1- در سه جمله از دعاى ندبه درباره نسب حـضـرت مهدى (عج ) مى خوانیم: و ابن خدیجه الغراء و ابن فاطمه الکبرى و جدته الصدیقه الـکـبـرى فـاطـمـه بـن مـحمدصلى اللّه علیه و آله و سلم یعنى او از فرزندان خدیجه و فاطمه - علیهماالسلام است . در حـالـى کـه محمد بن حنفیه هیچ گونه نسبتى با خدیجه و حضرت فاطمه دخت پیامبر اسلام ندارد , چه این که مادرش خوله حنفیه , دختر جعفر بن قبس بود ,نه ارتباطى با خدیجه داشـت و نه با فاطمه زهرا - علیهماالسلام - با این حال جاى تعجب است که کسى براى دعاى ندبه شباهتى به عقاید کیسانیه قائل گردد , اگر فرضاکلمه رضوى ایجاد شبهه اى کند ( که خواهیم دید نمى کند ) این سه جمله صریح ,هرگونه شبهه اى را مى تواند برطرف سازد.

      2- در این دعا بعد از جمله این ابناء الحسین مى خوانیم: صالح بعد صالح وصادق بعد صادق این السبیل بعد السبیل , این الخیره بعد الخیره , این الشموس الطالعه , این الاقمار المنیره , این الانجم الـزاهره , این اعلام الدین و قواعدالعلم این بقیه اللّه; کجا هستند فرزندان امام حسین علیه السلام صـالـحـى پـس ازصالح دیگر و راستگویى پس از راستگوى دیگر , کجا هست راه به سوى خدا پس ازدیـگـرى , انـتخاب شده اى ( از سوى خدا ) پس از دیگرى , کجا هستند خورشیدهاى درخشان و مـاههاى تابان و ستارگان فروزان و پرچمهاى آیین حق و پایه هاى علم و دانش سپس جمله را به صـورت مـفـرد آورده و مـى گوید : کجاست آن کسى که خدا او را ذخیره کرده است ... ؟

این جمله هاى مکرر به روشنى مى گوید بعد از امام حسین علیه السلام امامان متعددى بودند که یکى پس از دیگرى براى اصلاح امت و دعوت به سوى خدا و بسط علم و دانش قیام کردند تا مى رسد به آخرین ذخیره الهى و او را به صورت مفرد بیان کرده است . بـا ایـن حـال آیـا مى توان شباهتى براى دعاى ندبه با عقاید کیسانیه - آنها که نه براى فرزندان امام حـسـین علیه السلام منصبى قائل هستند و نه غیر از محمد بن حنفیه امامان دیگرى را به رسمیت مـى شـناسند - پیدا کرد ؟آیا جاى تعجب نیست که گفته شود پس از ذکر ولایت على علیه السلام مـطلب بریده شده وامامان وسط نادیده گرفته شده اند و تنها سخن از مهدى به میان آمده و این مـناسب عقیده فرقه کیسانیه است آیا این ده جمله پى در پى درباره امامان دیگر به خاطراین که اسـمـشـان صریحا برده نشده , کافى به نظر نمى رسد ؟ آیا براى نفى عقایدکیسانیه ده جمله کم اسـت ؟

      3- در جـمـلـه هـاى بنفسى انت من مغیب لم یخل منا بنفسى انت من نازح ما نزح عنا خطاب به ولى عصر (عج ) مى گوییم : جانم به فدایت که پنهانى ولى از ما خالى نیستى و دورى هستى که از ما جدا نیستى ... . در ایـن دو جـمـلـه مـهـدى (عـج ) را در مـیان خود و نزدیک به خود معرفى مى کنیم و این خود مـى رسـانـد کـه غـیبت او به این معنى نیست که همچون یک موجود نامریى و در مکان خاصى از چـشـم ها پنهان باشد , بلکه به صورت ناشناس در اجتماعات رفت و آمد دارد ومحل ثابتى براى او وجود ندارد.

      4- از آنـچـه در بـالا گفتیم روشن شد که فقرات این دعا یکى پس از دیگرى عقیده فرقه خرافى کیسانیه را نفى مى کند و با عقیده شیعه اثنى عشرى کاملا منطبق است . تـنها چیزى که باقى مى ماند وجود کلمه رضوى در یکى از جمله هاى این دعاست که نکته آن با مراجعه به مدارک و منابع اسلامى روشن مى گردد . تـوضـیـح ایـن که : یاقوت حموى بغدادى نویسنده معروف در کتاب معجم البلدان درباره رضـوى چـنـین مى نویسد : رضوى ... کوهى است در اطراف مدینه و رضوى ( بر وزن رجبى ) مـنـسـوب بـه آن راگـویـنـد , پـیـغمبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم درباره این کوه فرمود : رضوى کوهى است که خدا از آن راضى و خشنود است . سپس بعد از نام بردن از کوههاى مقدس دیگر در ذیل کلام خود مى گوید : عرام بن اصبع سلمى گـفـتـه است : رضوى کوهى است که از ینبع یک روز فاصله دارد ودر هفت منزلى مدینه است و یکى از کسانى که این کوه را سیر کرده به من اطلاع دادکه آب فراوان و درختان بسیار دارد و این همان کوهى است که طایفه کیسانیه مى پندارند محمد بن حنفیه در آن اقامت دارد و زنده است . و امـا ذى طـوى که بعد از کوه رضوى در دعاى ندبه آمده , یکى از کوههاى اطراف مکه است که در راه تنعیم قرار دارد و یک فرسخ از مکه فاصله دارد و ازآنجا خانه هاى مکه دیده مى شود .

 در روایتى از امام باقر علیه السلام وارد شده که : حضرت قائم از طریق ذى طوى وارد سرزمین مکه مـى شود و نخست با مجاهدانى به تعداد مجاهدان بدر ( نخستین برخورد اساسى اسلام و کفر ) به کنار خانه کعبه مى آید و پرچم انقلاب و پیروزى را در آنجا برمى افرازد. از آنچه در بالا گفته شد , نتیجه مى گیریم که رضوى از کوههاى مقدس بوده و درروایات پیامبر صلى اللّه علیه و آله و سلم آمده است (مقدس بودن یک سرزمین یا یک کوه یا مثلا حجر الاسود به خـاطر جبهه هاى تاریخى و حوادث مهمى است که در طول تاریخ ‌بشر براى آنها گذشته و مربوط به صحنه هاى فداکارى مردان خداست که به خود دیده است) . بـنـابـراین کوه رضوى پیش از آنکه در عقاید کیسانیه نقشى پیدا کند در سخنان پیامبروارد شده اسـت , بـلکه شاید انتخاب این کوه از طرف کیسانیه براى عقاید خود به خاطر همان قداست آن بوده تا رنگ قداست به معتقدات باطل خود بدهند .

 بـا ایـن حـال اگر رضوى در دعاى ندبه آمده , آن را باید به ریشه اصلى که در گفتارپیامبر است برگردانیم نه به عقیده کیسانیه که جنبه فرعى دارد . شـاهـد دیگر این سخن ذکر کوه ذى طوى که در نزدیکى مکه است مى باشد زیرا ذى طوى به هـیـچ وجـه دخالتى در عقاید کیسانیه ندارد و از همه گذشته کلمه ام غیرهااست - یعنى غیر ایـنها - که در دعاى ندبه آمده و این خود دلیل بر این است که حضرت مهدى (عج ) بر خلاف پندار کـیـسـانـیه محل خاصى ندارد و در شهرها و کوهها و نقاطمختلف جهان ممکن است رفت و آمد داشته باشد و همچون جدش پیامبر صلى اللّه علیه وآله و سلم که گاهى در جبل النور و غار حرا و زمـانـى در کـنار خانه کعبه و زمانى در میان مردم مکه یا مدینه بود , حضرت مهدى (عج ) نیز در نقاط مختلفى ممکن است به سر برد و گاهى نیز در میان ما بوده باشد . مـا امـیـدواریم در آینده کسانى که مى خواهند به این گونه مسائل خرده گیرى کنندبراى اثبات حـسن نیت خود قبلا آن را با جمعى از متخصصان و اهل فن که عمرى درمباحث اسلامى زحمت کـشـیده اند در میان بگذارند , اگر پاسخى دریافت نکردند کاملا آزادند آن را نشر دهند ولى اگر پاسخ آن را شنیدند افکار عمومى را مشوب نسازند.
       پاسخ به پرسشهاى مذهبى، مکارم شیرازى - ناصر و جعفر سبحانى
      به نقل از سایت تبیان

منبع: شوق انتظار

مـقدمه چند چیز را باید متذکر بوده در نظر گرفت :

اول اینکه هدایت بمعنى راهنمائى و رهبرى بـدو مـعـنى اطلاق مى شود یکى بمعنى نشان دادن راه فقط که ارائه الطریق نامیده مى شود دوم رسانیدن بمقصد و هدف که ایصال به مطلوب نامیده مى شود و اثر هدایت بمعنى اول امکان رسیدن هـدایـت شونده است بمقصد یعنى ممکن است هدایت شونده هدایت کننده را بپذیرد و با پیمودن راهى که نشان داده شده بمقصد برسد و ممکن است نپذیرد و نرسد ولى هدایت بمعنى دوم فعلیت رسیدن بمقصد را پیوسته دارد خداى متعال مى فرماید : انک لا تهدى من احببت و لکن اللّه یهدى مـن یـشاء قصص 56 ( تو نمى توانى هر که را خواستى بمقصد برسانى و لکن خداهر که را بخواهد بمقصد مى رساند ) .

       دوم ایـنـکـه هدایت بمعنى ارائه الطریق در انبیاء و رسل که حاملان وحى و فرستادگان خدایند و بـراى دعـوت مـبـعوثند لازمه نبوت و رسالت مى باشند و بدون استثناء هدایت خاصیت و اثر نبوت است فبعث اللّه النبیین مبشرین و منذرین بقره 213 رسلامبشرین و منذرین لئلا یکون للناس عـلـى اللّه حـجـه بعد الرسل نساء 165 و آیات بى شمار دیگرى در قرآن در همین معنى است بلکه مومنین امت هم از این سمت سهمى دارند چنانکه مى فرماید : قل هذه سبیلى ادعوا الى اللّه على بـصـیـره انـا و مـن اتـبـعـنـى یـوسـف 108 و نـیـز مـى فرماید : کنتم خیر امه اخرجت للناس تـامرون بالمعروف و تنهون عن المنکر 11 - روشن است که امر بمعروف و نهى از منکر وهمچین دعوت مصداق هدایت هستند و گرچه نامش برده نشده است ( آل عمران )

      سوم : اینکه اثر امامت و پـیـشـوائى چنانکه در نامه نیز اشاره شده , به صریح قرآن کریم هدایت و راهنمائى است چنانکه مى فرماید :

 و جعلناهم ائمه یهدون بامرنا انبیاء 73 و مى فرماید : و جعلنا منهم ائمه یهدون بامرنا سجده 24 پس اعطاءامامت اعطاء هدایت خواهد بود . چـهـارم : اینکه ابراهیم علیه السلام که بنص آیه شریفه :

اذ ابتلى ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انـى جاعلک للناس اماما قال و من ذریتى قال لا ینال عهدى الظالمین بقره 124 ( و یادآور زمانى را که پروردگار ابراهیم او را با کلماتى امتحان کرد و ابراهیم آنها را تمام کرد ( درست انجام داد ) فـرمـود :

بـدرسـتى من ترا براى مردم پیشوا قرار مى دهم گفت : و از ذریه من , فرمود عهد من ( فـرمـان مـن ) بـسـتـمـکـاران نـمى رسد ) پیشواى مردم قرار گرفته امامت و پیشوائى او در آخر عهدابراهیم علیه السلام بوده که امتحانات الهى را مانند آتش رفتن و اعتزال از قوم خود و مهاجرت بـفلسطین و قربانى فرزندش اسماعیل بفرجام رسانیده و از عهده آنهابرآمده بوده چنانکه امتحان بـودن قضیه قربانى اسماعیل (ع ) در آیه کریمه :

 ان هذا لهوالبلاء المبین صافات 106 ( این قضیه یـعـنـى قـضـیـه قـربـانـى اسـماعیل امتحانى است آشکار ) بیان مى فرماید :حاصل اینکه ابراهیم عـلـیـه الـسلام پیش از رسیدن فرمان امامت مدتى نبى و رسول و یکى از پیامبران اولوالعزم بود و کتاب و شریعت داشت و بدعوت و هدایت مردم میپرداخت و این مطلب از لابلاى آیات قرآنى مانند آفتاب روشن مى باشد .

با تامل وافى در این مقدمه روشن مى شود که تفسیر هدایت که لازمه امامت است وگرفتن آن به مـعنى ارائه الطریق یکى از اغلاط رسوا کننده است زیرا آیه بقره و آیه سوره انبیاء در امامت ابراهیم عـلیه السلام صریحند و بنابر این معنى ( ارائه الطریق ) وقتى به ابراهیم علیه السلام امامت مى دهند که سمت هدایت بمعنى ارائه الطریق را بواسطه نبوت و رسالت بالفعل داشته و این تحصیل حاصل واضـحـى است وتحصیل حاصل محال است بطورى که حتى حیوانات با غریزه شعور حیوانى خود اسـتـحال آنرا میفهمند و اعتراض نویسنده نامه بشیعه که امامت امام غائب که هدایت بمعنى ارائه الطریق ندارد غیر معقول است غلطى غیر قابل اصلاح .

 پـس نـاگـزیریم که هدایت امامت را در آیه بمعنى ایصال بمطلوب بگیریم آرى سوق اعمال مردم بـسـوى خـدا از حـیـن صدور دنیوى تا حساب اخروى آنها در عهده امام علیه السلام است چنانکه روایـاتى که از ائمه هدى علیهم السلام در ابواب مختلفه عوض اعمال وانعکاس اعمال اهل شهرها کـه بـسـتـونـهاى نورى که بالاى آنها است و بعرش خداوندى وحضور ائمه پیش مختصر و در قبر عندالمسائله و دعوت مردم روز قیامت بتوسط امامشان و توزیع نامه هاى اعمال و اعراف و صراط و شفاعت وارد شده است همین معنى را متضمن است .

 واضـح اسـت کـه اداره امر اعمال امرى است ملکوتى و ارتباطى به مسئله غیبت و حضورجسمانى ندارد و حال غیبت و حضور برایش متساوى است و این مطلب با این معنى منافات ندارد که امام از راه اینکه بحقایق معارف دین و حلال و حرام آن علم دارداگر حاضر و در دسترس و مبسوط الید باشد به آنچه از معارف بپرسند پاسخ دهد و یامشکلى که پیشش ببرند حل اشکال نماید .
       بررسى هاى اسلامى، طباطبائى - سید محمد حسین
      به نقل از سایت تبیان

منبع: شوق انتظار

در مورد مسأله زن و فرزند آن حضرت که با توجه به منابعى که در اختیار ما هست - که یا اشکال سندى دارند یا از لحاظ محتوا داراى ابهام اند - نمى توان نظر قاطعى را ارائه کرد. دراین جا سه احتمال مطرح شده است:
      

      1. اساساً حضرت مهدى(عج) ازدواج نکرده است.

       2. ازدواج انجام گرفته، ولى اولاد ندارد.

       3. ازدواج کرده و داراى فرزندانى نیز هست.

       لازمه پذیرش احتمال اول، آن است که امام معصوم یکى از سنت هاى مهم اسلامى را ترک کرده باشد که این، با شأن امام سازگارى ندارد. اما مى توان گفت چون مسأله غیبت مهم تر از ازدواج است، مى توان براى مصلحت بالاتر، مسأله مهم را ترک کرد و اهم را انجام داد.

       اما احتمال دوم، اشکالش آن است که عمر همسر حضرت نیز مانند عمر خود حضرت طولانى است که بر این امر دلیلى نداریم یا این که بگوییم مدتى با حضرت زندگى کرده و از دنیا رفته است. در این صورت حضرت به سنت حسنه ازدواج عمل کرده و پس از آن بدون زن و فرزند زندگى را ادامه داده است.

       اما بر احتمال سوم دلیل محکمى نداریم. علاوه بر آن که اگر حضرت داراى اولاد مى بود، بالاخره آنها داراى اولاد واعقابى بودند و روزى به دنبال اصل خویش مى افتادند و همین کنجکاوى و جست و جو، موجب مى گردد که مکان و منزل حضرت مشخص گردد که این با راز و فلسفه غیبت سازگارى ندارد.

       اما اگر شنیده اید که در پاره اى روایات یا برخى از دعاها، کلماتى وجود دارد که دلالت بر وجود اولاد براى آن حضرت مى کند، باید بگوییم در نقل خود آن واژه ها میان اندیشمندان اختلاف است؛ مثلاً در قسمتى از دعایى که امام رضا(ع) امر فرموده در عصر غیبت براى حضرت ولى عصر(عج) خوانده شود، چنین آمده است: اللهم صل على ولاة عهده والائمة من ولده ؛ «خدایا درود و سلام فرست بر اولیاى عهد او و پیشوایان از اولادش» ولى در متن دیگرى آمده:اللهم صل على ولاة عهده والائمة من بعده . در این متن واژه «اولاد» ندارد؛ بلکه پیشوایان پس از او روایت شده است.

       به هر حال، این مسأله اختلافى است؛ چه این که در پاره اى از دعاهاى دیگر واژه «من وُلده» وارد شده است که اختلافى در آن مطرح نشده است. مثل آخرین عبارت از صلواتى که از ناحیه مقدسه صادر شده است؛ یا دعایى که به هنگام وداع سرداب مقدس وارد شده که عبارت «والائمة مِنْ وُلْدِهِ» دارد. احتمال دیگر این است که فرزندان پس از ظهور و ازدواج آن حضرت به دنیا بیایند و این واژه دلالت بر فرزندان زمان ظهور کند، نه زمان غیبت. بنابراین از این راه نمى توان زن و اولادى براى حضرت مهدى(عج) ثابت کرد.

       اما درمورد چگونگى وفات آن حضرت نیز اختلاف هست. از برخى روایات استفاده مى شود که ایشان به مرگ طبیعى از دنیا خواهند رفت و بعضى از احادیث مى گویند که وفات آن حضرت، طبیعى نخواهد بود و به دست جنایتکارانى با مشخصاتى مذکور در روایات، به شهادت خواهند رسید.

       البته اگر نظر برخى از علماى بزرگ (مانند شیخ صدوق) را بپذیریم که «هر یک از ائمه مسموم یا مقتول خواهند شد»؛ باید بگوییم امام زمان(عج) نیز به شهادت خواهند رسید. اما اگر بر طبق نظر عده اى دیگر از علما (همچون شیخ مفید)، کلّیت این روایت را براى همه ائمه قائل نباشیم؛ حداقل باید بگوییم که چگونگى وفات آن عزیز روشن نیست.

       با توجه به این دو دیدگاه، به نظر مى رسد که طرح خصوصیات قاتل آن حضرت فایده چندانى ندارد. نکته آخر اینکه دانستن اینکه امام فرزند دارند یا نه, وظیفه ما نیست, بلکه وظیفه و تکلیف ما شناخت امام به مقام امامت است.
       براى آگاهى بیشتر نگا: چشم به راه مهدى، جمعى از نویسندگان.

منبع: شوق انتظار

نخست باید به این نکته توجه داشته باشید که همواره در تاریخ، عده اى طمع ورز و هواپرست بوده اند که مى کوشیده اند تا با سوء استفاده از اعتقادات و عواطف مردم، قضایا را به سود خود تفسیر و تبیین کنند. این مسأله در مورد عقاید مذهبى و باورهاى دینى مردم مضاعف است. وجود افراد بى نام یا بدنام و یا حداقل معمولى در میان برخى از سندهاى روایى، یا وجود محتوایى به دور از فهم و متناقض، نشان دهنده همین خطر انحراف مى باشد. این موضوع، بحثى دردناک دارد که باید در جاى خود مطرح شود.

       در این راستا گفتنى است که اولاً در سند روایت «جزیره خضراء» و ثانیاً در محتویات این روایت و ثالثاً در باب وثاقت شخصى که این داستان را نقل کرده (على بن فاضل مازندرانى) بحث و نظرهاى متفاوتى وجود دارد و اکثر علماى طراز اول شیعى - چه در دوران گذشته و چه در عصر اخیر - این روایت را صحیح و موثّق نمى دانند. بنابراین، اصل روایت جزیره خضراء محل تردید جدى است، تا چه رسد به انطباق آن بر مثلّث برمودا.
      براى آگاهى بیشتر ر.ک: سید جعفر مرتضى عاملى، جزیره خضراء افسانه یا واقعیت؟، ترجمه: محمد سپهرى، بخش سوم.

منبع: شوق اشتیاق

همه موجودات عالم امکان، آیات و نشانه هاى حضرت حق اند. هر کدام به قدر وسعت وجودى خود اسما و صفات خداى سبحان را نشان مى دهند. در آیینه وجودى هر موجودى مى توان جلال و جمال حضرت پروردگار را مشاهده کرد: هر که را حسنى بود آیینه دار روى او است.

      بعضى موجودات آیت و نشانه بودنشان بسیار محدود و ضعیف و بعضى دیگر بسیار گسترده و وسیع است. حضرات معصومان(ع) چون واسطه فیض و رابطه عام غیب و شهودند، آیینه تمام نماى اسما و صفات حضرت حق اند. در زیارت جامعه کبیره مى خوانى: «من والا کم فقد و الى الله و من عاداکم فقد عادى الله؛ هر که شما را دوست دارد، خدا را دوست داشته و هر که با شما دشمنى ورزد، با خدا دشمنى کرده است.»

      همان گونه که در آیینه مى توان صورت اشیا را مشاهده کرد، در آیینه وجود معصوم(ع) مى توان جلوه اسما و صفات خداوند متعال را نگریست. البته منظور از مشاهده حضرت حق رؤیت حسى و بصرى نیست؛ زیرا پروردگار نه جسمانى است و نه محسوس. غرض این است که انسان کامل (معصوم) جلوه و مظهر جلال و جمال پروردگار است؛ آن هم به کامل ترین وجه. از این رو، در هیچ آیینه اى بهتر از آیینه انسان کامل نمى توان حق را مشاهده کرد.

 بر این اساس امام على(ع) فرمود: «براى خداوند هیچ آیت و نشانه اى بزرگ تر از من نیست».ر. ک: نورالثقلین، ج 5، ص 491. و چون حضرات معصومان(ع) نور واحدند - و به تعبیر بلند زیارت جامعه کبیره «انّ ارواحکم و نورکم و طینتکم واحدة؛ به درستى که ارواح شما و نور و طینت شما یکى است.» - این حکم حضرت امیرالمؤمنین(ع) درباره بقیه حضرات معصومان(ع) نیز جارى است. از این رو، وجود تابناک و مقدس حضرت ولى عصر(ع) عظیم ترین آیت و نشانه پروردگار است.

      شخصى براى دیدار با امام باقر(ع) به خانه وى مراجعه کرد و پیش از اجازه ورود، به کار ناروا دست یازید. حضرت امام باقر(ع) از درون اتاق بر او بانگ زد و با سرزنش اجازه ورودش داد. مرد در محضر امام عرضه داشت: به خدا سوگند، نظر گناه آلود نداشتم؛ تنها مى خواستم بر یقین خود درباره علم و آگاهى شما بیفزایم. امام باقر(ع) پس از تصدیق سخن او فرمود: آیا مى پندارید دیوارها، چنان که مانع دید شما است، از مشاهده ما نیز جلوگیرى مى کند؟! اگر چنین باشد، تفاوتى میان ما و شما نخواهد بود. آنگاه امام آن شخص را از تکرار چنان عملى برحذر داشت. ر. ک: بحارالانوار، ج 46، ص 249، ح 40.

      امام على(ع) فرمود: دین و امام دو برادر و همتاى یکدیگرند که هیچ یک بدون دیگرى سامان نمى یابد. اسلام پایه و اساس نظام حکومتى و امام پاسدار آن است. پس اگر اسلام نباشد، هرگونه بنیادى از اساس ویران است و اگر اسلام باشد و نگاهبان و پاسدار نداشته باشد، ضایع و نابود مى شود. از این رو، وقتى واپسین حجت خدا و پاسدار دین، رحلت مى کند، اثرى از اسلام باقى نمى ماند و آنگاه که از اسلام اثرى نماند، بساط دنیا به کلى برچیده مى شود. ر. ک: منتخب الاثر فى الامام الثانى عشر،آیت اللَّه صافى گلپایگانى ، ص 273.

      امام، محورى است که حق در همه زمینه ها بر مدار او مى گردد و آن حق محورى که درباره امام على(ع) آمده است، وصف مشترک همه انبیا، اولیا و اهل بیت رسول خدا(ص) است. ر. ک: صورت و سیرت انسان در قرآن، آیت الله جوادى آملى، ص 368.

      در مورد امام على(ع) وارد شده است: «علىّ عمود الدّین؛ على ستون دین است». ر. ک: کافى، ج 1، ص 294. اگر دین باقى است، به دلیل این است که ستون و عمود آن زنده است و هیچ گونه غفلت و سهو و فراموشى بر آن وجود مبارک عارض نمى گردد؛ چرا که اضطراب و تزلزل در عمود دین مساوى است با درهم ریخته شدن شیرازه دین. در زیارت روز جمعه خطاب به امام زمان(ع) مى خوانیم: «السلام علیک یا عین الحیوة؛ سلام بر تو اى چشمه حیات و زندگى». آیا ممکن است چشمه حیات همه موجودات عالم امکان به خاطر غفلت و فراموشى دچار خشکى گردد؟ و باز در زیارت روز جمعه مى خوانیم: «السلام علیک یا عین الله فى خلقه؛ سلام بر تو اى دیده الاهى در میان خلق». آیا ممکن است دیده حضرت حق را خواب فرا گیرد؟!

      در نهایت مى گوییم: حقیقت ائمه همان ارواح مطهر آنان است که حقیقت هر انسانى به روح او است. پس کمالات مطرح شده نیز به ارواح آن حضرات تعلق دارد. جسم مادى آن بزرگان به خواب مى رود؛ ولى روح ارجمندشان بیدار است و به اشیاى مختلف علم الاهى دارد.

منبع: شوق انتظار

ملاقات با امام زمان(عج) و دیگر اولیاى الهى، نیاز به سنخیت با آنان دارد. به دست آوردن سنخیت با اولیاى الهى، نیاز به تحقق دو بعد (معرفت و عمل) دارد. اگر کسى خود را به اولیاى الهى شبیه نمود، به لقاى آنان نیز واصل خواهد شد.

       نوریان مرنوریان را طالبن      ناریان مرناریان را جاذبند

       ناگفته نماند که ما مکلف به ارتباط به معناى ملاقات و رؤیت امام زمان(عج) نیستیم. آنچه وظیفه ما است، تشبّه به آن بزرگواران و پیمودن راه آنان است. ما باید در همه حال سرباز آماده آن حضرت بوده و همواره در خدمت ایشان باشیم. این مسأله را آیه 200 سوره آل عمران بیان فرموده: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛ «اى کسانى که ایمان آورده اید! صبر کنید و یکدیگر را به صبر وادارید و مرابطه نمایید وتقوا و خداترسى را پیشه سازید، باشد که رستگار شوید».

       امام باقرعلیه السلام در تفسیر این آیه شریفه مى فرماید: «صبر کنید بر اداى فرایض (در انجام تکالیف الهى استقامت داشته باشید) و در برابر دشمنان پایدارى کنید و با امامتان (که انتظارش را مى کشید) مرابطه نمایید».کتاب الغیبة، شیخ مفید، ص 105.

       مرابطه با امام زمان(عج)؛ یعنى، خود را به رشته ولایت او بستن و بر خدمت و پیروى و یارى او گردن نهادن. این یکى از ارکان ایمان است که آدمى خود را به امام خویش مربوط سازد و از او جدا نشود. همچنین باید کارهایى انجام داد که آن حضرت و اصحاب شان انجام مى دهند.

       قرآن درباره حضرت مهدى و اصحاب ایشان مى فرماید: «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ»؛سوره حج: آیه 41. کسانى که اگر در زمین به آنان توانایى دهیم نماز را به پا داشته و زکات (به مستحق) بخشیده و به معروف امر نموده و از منکر نهى کنند.

       امام باقرعلیه السلام در تفسیر این آیه مى فرماید: «این آیه براى آل محمد است؛ یعنى، مهدى(عج) و اصحاب او».تفسیر قمى: ج 2، ص 87. در نتیجه اگر ما هم مى خواهیم از اصحاب و یاران آن حضرت باشیم، باید به امور مذکور اهتمام ورزیم.
      
      
وظیفه منتظران
       خوب است بدانیم که امام زمان(عج) شدیداً به شیعیان خود عشق مى ورزد؛ بلکه علاقه آن حضرت به شیعیان و دوستانشان خیلى بیشتر از علاقه اى است که ما نسبت به آن حضرت داریم. ایشان همواره براى شیعیان خود دعا مى کنند. از آن حضرت نقل شده است: «اِنّا غَیْرُ مُهَمِلینَ لِمُراعاتِکُمْ وَلاناسینَ لِذِکْرِکُمْ»؛بحارالانوار: ج 53، ص 174. ما هرگز در رعایت احوال شما کوتاهى نمى کنیم و شما را از یاد نمى بریم».

       آنچه بر ما بایسته است، جلب رضایت آن بزرگوار است. پیوستگى با او، یعنى، مطیع او بودن. آنچه در روایات زیاد سفارش شده، انتظار فرج است. ما باید ارتباط معنوى خود را با امام زمان(عج) با عمل به دستورات آن حضرت و انتظار فرج به معناى واقعى ثابت و مستدام نگه داریم. از این رو بسیار به جا است که خصوصیات منتظر واقعى حضرت مهدى(عج) را بدانیم و سپس آن را در خود عملى کنیم.

       رسول خداصلى الله علیه وآله فرمود: «اَفْضَلُ العِبادَةِ اِنْتِظارُ الفَرَجِ»؛فرائد السمطین، ج 2، ص 334، چاپ جدید. برترین عبادات، انتظار ظهور و فرج است.

       وظیفه منتظر امام زمان علیه السلام این است که مانند یک منتظر واقعى زندگى کند. وقتى انسان حقیقتا منتظر کسى باشد، تمام رفتار و سکناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد، حتما خانه را تمیز و مرتب و وسایل پذیرایى را آماده مى نماید و با لباس مرتب و چهره اى شاداب در انتظار مى ماند. چنین کسى مى تواند ادعا کند که منتظر میهمان است. اما کسى که نه خانه را مرتب کرده و نه وسایل پذیرایى را آماده نموده و نه لباس مرتب و تمیزى پوشیده و نه اصلاً به فکر میهمان است؛ اگر ادعا کند که در انتظار میهمان بوده، همه او را ریشخند خواهند کرد و بر گزافه گویى او خواهند خندید!

       لاف عشق و گله از یار زهى لاف دروغ    عشق بازان چنین مستحق هجرانند

       بنابراین، انتظار قبل از آنکه از ادعاى انسان فهمیده شود، از رفتار و کردار او فهمیده مى شود. نمى توان هر کسى را که ادعاى دوستى و ولایت امام زمان را دارد، در شمار دوستان و منتظران او قلمداد نمود! آرى «مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطاربگوید».

       با چنین توضیحى، روشن است که منتظر واقعى امام زمان(عج) باید رفتارش به گونه اى باشد که هر لحظه منتظر ظهور امام زمان علیه السلام باشد، یعنى، در هر لحظه که این خبر را به او بدهند، خوشحال شود و آماده یارى آن حضرت باشد و با مال و جان خویش جهاد کند و خود را در راه آن حضرت فدا نماید. منتظر واقعى، اهل گناه و دلبستگى به دنیا نیست؛ چرا که چنین کسى نمى تواند از وابستگى ها، دلبستگى ها و آلودگى ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان علیه السلام باشد.
       با توجه به نکات ذکر شده مى توان بعضى از وظایف منتظران امام زمان علیه السلام را چنین ذکر کرد:

      
1. معرفت:
       اولین شرط انتظار معرفت است؛ تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد، منتظر او نخواهد شد. تنها هنگامى انسان در انتظار کسى مى نشیند که او را خوب بشناسد، اما اگر انسان کسى را نشناسد و بداند که آن شخص خواهد آمد، برایش اهمیتى نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان(عج) هم چنین است. کسانى که آن حضرت را نمى شناسند (مانند کفار و یا اهل ادیان دیگر)، هرگز انتظار او را نمى کشند؛ اما کسانى که او را مى شناسند و ارزش و مقام او را مى دانند، منتظر او مى مانند.

       کسانى که امام زمان را نمى شناسند - اگر چه به ظاهر مسلمان باشند - چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته اند؛ چنان که پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله فرمود: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمامَ زَمانِهِ ماتَ میتَةَ الْجاهِلِیَّةِ»؛بحارالانوار: ج 32، ص 331. «هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است».

       بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان(عج) است و طبیعى است که هر مقدار معرفت انسان نسبت به آن حضرت بیشتر باشد، ارزش او را بیشتر درک کرده و به عظمت او بیش از پیش پى خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالى که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت، هرگز احساس تشنگى و عطش نسبت به وجود مقدس ایشان نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران بیرون هستند!

       وصل خورشید به شب پره اعمى نرسد    که در این آینه صاحب نظران حیرانند

       شناخت امام زمان علیه السلام دو گونه است:

       1. شناخت تاریخى وجود آن حضرت؛ مانند اینکه او امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالى است و مانند آن.

       2. شناخت مقام نورانیت آن حضرت؛ که این شناخت کار هر کسى نیست و ظرفیت و لیاقت زیادى مى خواهد. در حقیقت، اصحاب خاص امام زمان علیه السلام کسانى اند که آن حضرت را به مقام نورانیت شناخته اند.

       براى آگاهى از مقام عظیم امامت خواندن زیارت جامعه کبیره و تأمل در معانى عمیق آن توصیه مى شود.
       همچنین خواندن کتب معتبرى که در مورد امام زمان علیه السلام نوشته شده است مى تواند انسان را تا حدى به مقام و عظمت آن حضرت آشنا سازد.
      
      
2. محبت به امام زمان علیه السلام
       وظیفه دیگرى که منتظران آن حضرت دارند این است که باید دوستى و محبت امام عصر (عج) را در خود ایجاد کنند و آن را افزایش دهند. بدیهى است تا انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد - هر چند هم که او رابشناسد - نمى تواند واقعاً منتظر آمدن او باشد؛ اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید، چگونه مى تواند منتظر قدم او باشد و خود را براى پذیرایى از او آماده کند. پس تا محبت به امام زمان(عج) در وجود کسى شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمى تواند به وظایف منتظران واقعى عمل نماید. محبت به امام زمان(عج) وظیفه اى است که پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله نیز به دستور خدا از ما خواسته است؛ آنجا که در قرآن کریم مى فرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى »؛ سوره شورى: آیه 23.
      
      
3. ایجاد سنخیت با امام زمان علیه السلام
       منتظران واقعى وضعیت روحى و فکرى و عملى خود را به گونه اى سامان مى دهند که سنخیت کاملى با امام زمان علیه السلام داشته باشند. آیا مى توان منتظر قدوم کسى بود؛ ولى با او مشابهت و سنخیت نداشت؟ آیا مى توان محبت کسى را داشت، اما با او هیچ سنخیت و مشابهتى نداشت؟ ایجاد سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقى و درجات معنوى حاصل مى شود. تنها در این صورت است که مى توان ادعاى محبت به آن حضرت را داشت. در صورتى که انسان رفتارش مطابق میل امام زمان(عج) باشد، شعله محبت او در دلش زبانه خواهد کشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دورى اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.

       طبیعى است که هر چقدر سنخیت با ولى عصر(عج) بیشتر باشد، محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون تر خواهد گشت. پس منتظر واقعى باید سعى کند تمام وظایف دینى و احکام الهى را انجام دهد.
      
      
4. ارتباط با منتظران دیگر
       منتظر امام زمان(عج) مى داند که برنامه آن حضرت یک برنامه جهانى است و باید یاوران زیادى داشته باشد تا حرکتش پیروز شود. بنابراین به فکر گسترش یاران و منتظران آن حضرت بوده و با ارتباط با آنها، به تقویت روحیات ایمانى خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس دستور قرآنى «تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى »؛ سوره مائده  به کمک مؤمنان منتظر، خود را آماده ظهور حضرت نماید.
      
      
5. دعا براى تسریع در ظهور امام زمان علیه السلام
       منتظر واقعى هر لحظه انتظار محبوب را مى کشد و از خدا مى خواهد که هر چه زودتر او را برساند. بنابراین دعاى فراوان براى فرج آن حضرت از وظایف همیشگى منتظران حضرتش مى باشد. دعا براى تسریع در فرج امام زمان(عج)، به وسیله آن حضرت نیز توصیه شده است.
      
      
6. یاد فراوان حضرت
       یاد کردن از محبوب، عادت دیرینه منتظران عاشقى است که چندى منتظر محبوب خویش هستند؛ اما نتوانسته اند پس از مدت ها انتظار او را ببینند و حال خود را دست کم با یاد او و نام او آرام مى کنند. به یاد آوردن امام عصر(عج) و عنایت او به شیعیان با ذکر احادیث، کرامات، مقام و عنایت امام به شیعیان، وظیفه دیگرى است که منتظران واقعى احساس مى کنند و بدین طریق همواره نام و یاد آن حضرت را زنده نگه مى دارند.
      
      
7. دادن صدقه
       براى سلامتى آن عزیز و یا هدیه نمودن ثواب هایى به حضرت مهدى(عج)، که خود، موجب قبولى هر چه بیشتر اعمال است.
      
      
8. امیدوارى
       بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا علیه االسلام و امید دادن به دیگران.
      
      
9. ایجاد آمادگى دائم رزمى براى ظهور حضرت
       چنان که در روایت آمده است: «لیعدن احدکم لخروج القائم و لو سهما»؛بحارالانوار، ج 52، ص 366، ح 146. هر یک از شما براى قیام قائم(عج) باید آماده گردد هر چند با تهیه یک تیر باشد.
       از این رو شرکت در بسیج یکى از وظایف منتظران است.
      
      
10. محزون بودن  به علت محروم بودن از زیارت آن وجود مبارک؛ «عزیز على ان ارى الخلق و لاترى و لا اسمع لک حسیسا و لا نجوى...»؛دعاى ندبه. بر من گران است که خلق را ببینم و تو دیده نشوى و سخن آشکار و پنهان تو را نشنوم.
      
      
11. اصلاح جامعه
       فرج یعنى، نصرت، پیروزى، گشایش و مقصود، پیروزى حکومت عدل علوى بر حکومت هاى کفر و شرک و بیداد است؛ بنابراین انتظار فرج، یعنى انتظار تحقق یافتن این آرمان بزرگ و جهانى و منتظر حقیقى کسى است که در حقیقت خواهان تشکیل چنین حکومتى باشد و این خواسته آن گاه جدى و راست است که شخص منتظر، عامل به عدل و گریزان از ستم و تباهى باشد؛ و گرنه انتظار فرج در حد یک ادعا و شعار بى محتوا باقى خواهد بود. ازاین رو در روایات آمده است که انتظار فرج خود فرج است؛ زیرا کسى که حقیقتاً منتظر فرج و ظهور حجت خدا و تأسیس حکومت عدل گستر او است، زندگى خود را بر پایه عدل و داد استوار مى سازد و او انسانى است که حضور و غیبت امام در نحوه رفتار و سیر و سلوکش تفاوتى ندارد و قبل از تشکیل حکومت عدل او، چنین حکومتى را در زندگى خود پایدار ساخته است. بنابراین انتظار فرج حقیقى، ریشه در معرفت به حق و عدل و ایمان و عشق به آن دارد و آثار آن نیز در عمل نمایان مى گردد و چنین حقیقت اصیل و عمیقى، با لفظ و شعار به دست نمى آید و با بى تفاوتى و بى اعتنایى نسبت به مقدسات دینى و رسالت هاى انسانى در تعارض و تناقض است.
      
      
انتظار فرج  یعنى:
       الف. معرفت امام معصوم و عادل و پیشواى فضیلت؛
       ب. ایمان به امامت و قیادت رهبرى الهى و عدالت پیشه؛
       ج. عشق به عدالت وارزش هاى انسانى؛
       ه. امید به آینده اى روشن و نوید بخش؛
       ک. تلاش براى برقرارى حکومتى عدل پیشه و عدل گستر؛
       ح. رعایت موازین و قوانین دینى و اخلاقى؛
       خ. داشتن روحیه تعهد و مسؤولیت پذیرى.
       این انتظار فرج است که بهترین اعمال و بهترین عبادت است و چنین منتظرى، مقامى عالى دارد و هر گاه در زمان غیبت از دنیا برود، به منزله کسانى است که پس از ظهور حضرت حجت(عج) زنده و تحت فرمان او در راه خدا جهاد مى کنند.بحارالانوار: ج 52 ص 125؛ ره توشه راهیان نور، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم چاپ اول تیرماه 1374 ص 190-193 با تصرف.
      
      
یادآورى مهم:
       درست است که وظیفه ما تلاش براى ملاقات با امام زمان(عج) نیست و حتى بنا بر نظر بعضى از بزرگان، تحقق این مسأله خیلى بعید و نادر است و اگر هم ممکن باشد، براى امثال مقدس اردبیلى و علامه حلّى قابل تصور است؛ نه انسان هاى عادى هر چند مؤمن و خوب. ولی بحث ملاقات، نباید با بحث ارتباط اشتباه شود؛ زیرا وظیفه ما ایجاد ارتباط با امام عصر(عج) است. منتظر امام زمان(عج) وقتى موفق به زیارت آن حضرت نمى شود، از طریق خواندن دعاى ندبه، زیارت آل یاسین، دعاى عهد، نماز امام زمان و نیز از طریق رفتن به مسجد جمکران، ارتباط خود را با آن حضرت حفظ مى نماید و براى گره گشایى مادى و معنوى از ایشان به عنوان واسطه فیض الهى درخواست مى کند و خود را در محضر ایشان مى بیند.
      
       سؤال. چرا براى سلامتى امام زمان(عج) دعا کنیم؟ در حالى که خداوند اراده نموده ایشان زنده و سلامت بمانند. آیا اصلاً امکان دارد آن وجود مبارک دچار کسالت شوند؟
       آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست

هر کجا هست خدایا به سلامت دارش

؛ دیوان حافظ، ص 223.

       دعا براى سلامتى امام زمان(عج) آثار و برکات فراوانى دارد از جمله:
       1. نشانگر علاقه و محبت مسلمانان به ایشان است. اگر چه دوستى تمام ائمه معصومین علیهم السلام بخشى از ایمان و شرط قبولى اعمال است، در عین حال دعا کردن در حق امام زمان(عج) موجب ازدیاد محبت آن حضرت در دل و در نتیجه موجب تقویت ایمان مى گردد.

       2. اظهار تجدید عهد و پیمان با آن حضرت است و محتواى پیمان با آن حضرت را دین دارى و شریعت محورى و تصمیم قلبى بر اطاعت امر امام علیه السلام و یارى رساندن او با نثار جان و مال تشکیل مى دهد.
       تجدید بیعت با آن حضرت علیه السلام کارى است که بعد از هر نماز از فرایض پنجگانه، یا در هر روز و یا در هر جمعه مستحب است.
       دعاى عهدمفاتیح الجنان، ص 891 و 892. شاهدى براى این سخن است.

       3. سبب زنده نگه داشتن یاد امام غایب در دل منتظران مى گردد. یاد امام زمان(عج) توجه به ارزش هاى دین و اصول اخلاقى را در دلها جوانه مى زند و برعکس غفلت از یاد و خاطره امام یکى از دلایل عمده پژمردگى و سستى ارزش هاى الهى وانسانى در جامعه اسلامى است.

       4. کسى که سلامتى امام زمان برایش مهم است، به طور مسلّم آزردن آن حضرت برایش سخت است، در نتیجه دعا براى سلامتى آن حضرت، انسان را بر انجام کارهایى وادار مى کند که موجب خشنودى آن حضرت و در نتیجه سبب رسیدن به مقام رضوان الهى مى گردد.

       5. دعا بسیار مؤثر است و موجب فرج آن حضرت و نیز فرج و گشایش در زندگى مؤمنان مى شود.

       6. دعا موجب قرب الهى است. امام مهدى(عج) در خصوص زیارت آل یس مى فرمایند: «هرگاه خواستید به وسیله ما به خداوند و به ما توجه کنید این زیارت را که از جانب خداوند انشا شده است بخوانید»مفاتیح الجنان، ص 863.

       این زیارت که از جهات مختلف، محتوایى عمیق دارد بسیار مورد تأکید و سفارش قرار گرفته است. از جمله سلام هایى که در این زیارت ادا مى شود، از ابتدا تا انتها، دعا براى سلامتى و تندرستى و بهروزى امام زمان(عج) است. «السلام علیک یا خلیفه الله و ناصر حقه... السلام علیک حین تصبح و تمسى، السلام علیک فى الیل اذا یغشى و النهار اذا تجلى ... السلام علیک بجوامع السلام...»؛ سلام بر تو اى جانشین خدا و یارى کننده حق... درود و سلام بر تو هنگامى که بامداد و شام کنى، درود و تهیت الهى بر تو در شب که همه جا را فراگیرد و در روز، در وقتى که نور دهد (یعنى سلام بر تو در هر صبح و شام)...، درود بر تو درودى همه جانبه... .

       در دعاى بعد از این زیارت نیز معانى بلندى نهفته است. از جمله عرض مى کنیم: خدایا! او (امام زمان) را از شر هر متجاوز و سرکشى و از شر همه خلق خود پناه ده و او را از حوادث روزانه، از پیش رو، و از پشت سر و از طرف چپ، حفظ و نگهدارى کن و از این که آسیب و گزندى به او برسد جلوگیرى کن و در خصوص او، رسولت و خاندان رسولت را حفظ نما و به دست مبارکش عدل و داد را پدیدار نما! «اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ و من شر جمیع خلقک و احفظه من بین یدیه و من خلقه و عن یمینه و عن شماله و احرسه و امنعه من ان یوصل الیه بسوء واحفظ فیه رسولک و آل رسولک واظهر به العدل...».
       در پایان سخن لازم است یادآور شویم که دعا کردن براى سلامتى و فرج آن حضرت، اطاعت از امر خداوند و نیز اهل بیت پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله است.

       «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَ یَتَّقْهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ»؛ «و هر که خدا و رسولش را اطاعت کند و خداترس و پرهیزکار باشد چنین کسى به فوز و سعادت خواهد رسید».سوره نور: آیه 52.

منبع: شوق انتظار